@rxiomnimon - Integrated archival data management system

Reference code: GRGSA-LER_PRI080

Title: Αρχείο Νικήτα Μαράτου, Λεριού εμπόρου του 19ου αιώνα

Dates: 1760 - 1869

Level of description: Αρχείο

Extent and medium of the unit of description: 595 λυτά έγγραφα και 7 κατάστιχα σε 1361 ψηφιακές εγγραφές (αρχεία TIF)

Name of creator: Μαράτος, Νικήτας (1798 - 1869)

Administrative / Biographical history:

Ο Νικήτας Μαράτος (1798 - 1869) γεννήθηκε στη Λέρο από πατέρα Σαντορινιό, το Νικόλαο Σούλο και μητέρα Λεριά, την Καλή Ποθητού. Σε ηλικία 12 ετών μεταβαίνει στη Σαντορίν, όπου εργάζεται στο φούρνο του νησιού. Λίγα χρόνια μετά τον βρίσκουμε στην Αλεξάνδρεια, ταμία στις εκεί επιχειρήσεις των αδερφών Τοσίτσα. Το 1825 εγκαθίσταται μόνιμα στη Λέρο, όπου ασχολέίται με το εμπόριο. Δημογέροντας Λέρου εκλέχτηκε το 1834.
Ο Νικήτας Μαράτος, υπήρξε ισχυρό οικονομικά και κοινωνικά μέλος της λεριακής κοινωνίας του 19ου αιώνα. Οι οικονομικές του δραστηριότητες, εκτός από τα γύρω νησιά, έφταναν μέχρι την Κωνσταντινούπολη, το Κάϊρο, την Τεργέστη, τη Σμύρνη.
Το κύρος του στην τοπική κοινωνία της Λέρου του έδωδε την ευκαιρία να αναλάβει διάφορα αξιώματα στο νησί: Δημογέροντας, Επίτροπος Παιδείας, Πληρεξούσιος, Εγγυητής και Διαιτητής σε διάφορες υποθέσεις.

Archival history:

Το Αρχείο του Νικήτα Μαράτου, Λεριού εμπόρου του 19ου αιώνα, βρέθηκε στο σπίτι που διέμενε στην ενορία Σταυρού, στον Πλάτανο Λέρου, από τον κ. Νικόλαο Φιλιππίδη.
Ο κ. Φιλιππίδης κάλεσε τον Λεριό μαθηματικό και ιστορικό ερευνητή Θεόδωρο Θεοδώρου να ταξινομήσει και να μελετήσει το Αρχείο, το οποίο αφορά κυρίως σε οικονομικές υποθέσεις του εμπόρου Νικήτα Μαράτου.
Έγιναν, παράλληαλα, διάφορες διερευνητικές προσπάθεις από τον κ. Φιλιππίδη για να εκδοθεί το Αρχείο από το Δήμο Λέρου, με προϋπόθεση να κατατεθεί στο Τοπικό Αρχείο Λέρου. Η χρηματοδότηση δεν έγινε και η έκδοτική εκείνη προσπάθεια ναυάγησε. Ωστόσο, η προοπτική αυτή ώθησε τους μελετητές στην ολοκλήρωση των εργασιών τους, τις οποίες ανάλαβε να αξιοποιήσει ο κ. Θεόδωρος Θεοδώρου, ο οποίος χρηματοδότησε την έκδοση "ΕΝΑΣ ΕΜΠΟΡΟΣ ΣΤΗ ΛΕΡΟ ΤΟ 19ο ΑΙΩΝΑ - Πέντε μελέτες με βάση το Αρχείο Ν. Μαράτου", το 2005.
Τελικά όλο το Αρχείο παραδόθηκε από τον κ. Φιλιππίδη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, όπου και φυλάσσεται, εκτός από το Κατάστιχο του Επισκόπου Σαντορίνης Γαβριήλ (1768 - 1814), των ετών 1769 - 1779, με σημειώσεις του 1813 στα λευκά μέρη από τον ανηψιό του Νικήτα Μαράτο.

Immediate source of acquisition or transfer: Το καλοκαίρι του 2010 ο προϊστάμενος του Τοπικού Αρχείου Λέρου Κώστας Ασλανίδης, ζήτησε από το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών παραχώρηση αντιγράφων του Αρχείου Ν. Μαράτου στα ΓΑΚ-Τοπικό Αρχείο Λέρου. Η απάντηση ήταν θετική και αφού ψηφιοποιήθηκε το σύνολο εγγράφων και καταστίχων του Αρχείου, εστάλη στη Λέρο, σε 6 DVDs, στις 24-11-2010.

Scope and content:

Το Αρχείο Νικήτα Μαράτου περιλαμβάνει: Επιστολές 216, Δικαιοπρακτικά έγγραφα 128, Διάφορα 251, Κατάστιχα 7.
Το βιβλίο «ΕΝΑΣ ΕΜΠΟΡΟΣ ΣΤΗ ΛΕΡΟ ΤΟΥ 19ΟΥ ΑΙΩΝΑ - Πέντε μελέτες με βάση το αρχείο του Νικήτα Μαράτου" (2005)

Accruals: Δεν αναμένονται άλλες προσθήκες

System of arrangement: Το αρχείο έχει ταξινομηθεί σε 4 φακέλους, που αντιστοιχούν στο είδος των τεκμηρίων, χρονολογικά (Επιστολές, Δικαιοπρακτικά, Διάφορα, Κατάστιχα)

Conditions governing access: Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην πρόσβαση

Language/scripts of material: Ελληνική

Physical characteristics and technical requirements: Πολλά έγγραφα είναι εφθαρμένα και ημικατεστραμμένα.

Finding aids: Διατίθενται: α) Στοιχεία στο Γενικό Ευρετήρο και β) Ειδικό διάγραμμα διάρθρωσης του Αρχείου

Existence and location of originals: Τα πρωτότυπα φυλάσσονται στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών - (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίιωσης), Β. Κων/ντίνου 48, 116 35 Αθήνα, Τηλ. 210 72739000-3, Fax. 210 7246824

Publication note:

α) Μέρος του Αρχείου αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης από τους μελετητές: Δημήτρη Δημητρόπουλο, Ευδοκία Ολυμπίτου, Βασίλειο Κρεμμύδα, Μαρίνα Βενιάδου και Θεόδωρο θεοδώρου, οι οποίες παρουσιάζονται στην έκδοση: "ΕΝΑΣ ΕΜΠΟΡΟΣ ΣΤΗ ΛΕΡΟ ΤΟΥ 19ου ΑΙΩΝΑ", Αθήνα 2005
β) "Τα πυργόσπιτα της Λέρου", Κώστας Ασλανίδης, ΛΕΡΙΑΚΑ ΝΕΑ, αρ.φύλλου 400, Ιανουάριος 2010

Places:

• Λέρος

Subjects:

• Η Λέρος στις αρχές του 19ου αιώνα